Zeus

Zeus jest z całą pewnością najwyższym z bogów Olimpu w greckiej mitologii. Oprócz tego jest on synem Kronosa oraz rei. W bardzo wielu publikacjach, szczególnie mitologicznych określa się go mianem władcy nieba oraz ziemi, oprócz tego jest on bogiem pogody, władającym nad błyskawicami, z resztą jednym z jego symboli jest właśnie dzierżona w ręce błyskawica. Uosabiać będzie on całym sobą najwyższe z zasad, które rządzą wszechświatem. Jest on władcą wszystkich ludzi i jednocześnie bogów. Strzeże on praw i porządku na świecie, bezlitośnie karze przestępców i dodatkowo tych, którzy krzywoprzysiężą, czy też są zdrajcami. Do jego atrybutów jak już wcześniej powiedziano zaliczymy piorun, orła i tarczę. Zeus pełnić będzie bardzo ważną rolę w greckiej mitologii, jest on przecież znajdującym się najwyżej w panteonie bogiem, zasiadającym na samym szczycie Olimpu. Jego postać oraz legendy z nim związane były motywacją dla wielu artystów tworzących rzeźby, obrazy i dzieła z jego podobizną, czy też mówiące bezpośrednio o nim.

Biografia

Zeus jest ostatnim z dzieci, które poczęło się ze związku Kronosa oraz Rei. Kronos, który został przeklętym przez Uranosa, czyli swojego ojca (bowiem zrzucił go z tronu) otrzymuje uprzedzenie od wyroczni, że któreś z jego dzieci pozbawi go tronu i władzy. Z tego też powodu Kronos postanowił wykluczyć to dosyć duże zagrożenie i pożerał kolejno każde ze swoich dzieci. Rea, która była zrozpaczona takim obrotem sprawy, w czasie kolejnej swej ciąży uciekła na Kretę. W ukryciu oraz w całkowitej tajemnicy przed Kronosem urodziła tam właśnie zeusa. Kronosowi, któremu udało się ją w końcu odnaleźć nie oddajał jednak dziecka, tylko kamień owinięty w pieluchy, który ten też połknął jak miał w zwyczaju. Zeus natomiast został ukryty przez matkę pod jedną ze skał, na zboczach kreteńskiej góry. W takowy sposób ukrytego zeusa karmiły koza oraz wychowywały nimfy. W momencie kiedy jedna z jego zwierzęcych karmicielek złamała rug zeus pobłogosławił go, jest to tak zwany i licznie opisywany róg obfitości. Krążą także mity że po śmierci swojej karmicieli zeus wziął jej skórę oraz pokrył nią swoją tarczę, która nazywana jest egidą. Oprócz tego skórą tą pokrył swoje ciało, które stało się odporne na strzały, właśnie po tym zabiegu. Dokarmianiem zeusa później zajmowały się także pszczoły, które właśnie specjalnie dla niego zbierały całymi dniami miód. Oprócz tego pomocne były inne zwierzęta, między innymi ptaki, szczególnie orły.

Władza

W momencie kiedy zeus osiąga wiek dorosły postanawia przejąć tron i władzę po Kronosie, swoim ojcu. Za radą jednej z wyroczni karze on swojej matce podać Kronosowi środek powodujący wymioty, dzięki czemu do życia przywrócone zostanie całe rodzeństwo zeusa, zaczynając od Hestii, poprzez Demeter, Herę, Hadesa, aż po Posejdona. Rodzeństwo to pod wodzą właśnie zeusa przeprowadziło atak na swojego ojca. Cała wojna toczyła się przez okres ponad dziesięciu lat, gdzie w walce zeus mógł liczyć na wsparcie cyklopów między innymi, których Kronos uwięził w tartarze. W czasie walki zeus otrzymał od cyklopów specyficzną broń, w postaci wykutego przez nich gromu i błyskawic. Po zakończonej zwycięstwem wojnie, gdy Kronos został już przepędzonym rodzeństwo podzieliło całą władzę pomiędzy sobą losując kolejne z dziedzin, którymi będą rządzić. Zeusowi przypadło jak wiadomo niebo i zwierzchnictwo nad pozostałymi z bogów, Posejdon natomiast włada od tego czasu morzem, Hades zaś krainą umarłych.

Kobiety Zeusa

Według licznych mitów oraz legend zeus miał być zaangażowany w liczne związki zarówno z boginiami jak i kobietami śmiertelnymi. Jedną z ważniejszych była afrodyta, z którą posiadał on sześć dzieci. Jak wiadomo afrodyta jest boginią miłości i pożądania, zrodzona została z piany morskiej, zmieszanych z genitaliami Uranosa, które ścięte zostały sierpem Kronosa. Kolejną z kobiet była Demeter, jednocześnie siostra zeusa, która uchodziła za boginię płodności, oprócz tego także rolnictwa. Pozostałe z bogiń w jego życiu to Dione, euronyme, leto, maja, metis, Mnemosyne, oraz temida. Wartą podkreślenia będzie także Hera, kolejna z sióstr zeusa, z którą związał się dopiero po licznych przygodach z innymi kobietami. Ich związek okazał się jednym z trwalszych w porównaniu z pozostałymi. Hera została drugą żoną zeusa i funkcjonuje w mitologiach przeważnie właśnie jako żona boga bogów. Z tego związku na świat przyszło wielu kolejnych wyśmienitych według greckiej mitologii bogów. Boginie to jednak nie wszystkie partnerki zeusa, oprócz tego posiadał on także dosyć dużą słabość do nimf i śmiertelniczek. Jedną z nich była Danae, która zapłodniona została przez zeusa w postaci złotego deszczu. Urodziła ona Perseusza, herosa, właśnie syna zeusa. Z tych wszystkich związków na świat przyszło wiele dzieci, jest ich ponad kilkadziesiąt, gdzie do tych najważniejszych potomków zaliczyć będziemy mogli heraklesa, Hermesa, Perseusza, Dionizosa, uranię, Hefajstosa i wielu, wielu innych tym właśnie podobnych.

Mity

Mity w których pojawiać będzie się postać zeusa to naprawdę dosyć spora ilość tekstów, tak naprawdę będzie się on przewijał w większości mitologicznych dzieł, nie tylko pochodzenia greckiego. Do najważniejszych z nich zaliczyć będziemy mogli przede wszystkim ten dotyczący spisku Hery przeciwko zeusowi, w wyniku którego Hefajstos wyrzucony zostaje z Olimpu, świętej góry, miejsca gdzie mieszkali bogowie. Kolejne z ważnych mitów to mit o Prometeuszu, czy też ten dotyczący potopu. Oprócz tego zeus będzie główną postacią we wszystkich mitach, gdzie miejsce mają kłótnie pomiędzy bogami, gdzie wciela się on w rolę rozjemcy i sędziego.

Dodona

Dodona jest jednym z ważniejszych miejsc kultu zeusa, które znajduje się na terenie Grecji w okolicu góry tomaros, obecnie jest to miejscowość Epir. W starożytności jak wyżej wspomniano był to ośrodek kultu Zeusa, który słynie z jednej z najstarszych wyroczni greckiej w świętym gaju. Kapłani wieszczyli tutaj na podstawie szumu wydawanego przez święte dęby czy też dźwięku poruszających się mis wylanych z brązu, którymi poruszał wiatr. Miasto zniszczone zostało trzy wieku przed naszą erą, jednak później odbudowano je, a najważniejsze zabytki zostały zachowane. W badaniach i odkryciach na terenie Dodony z pewnością bardzo wielką role odegrał żyjący w wieku dziewiętnastym jeden z greckich bankierów i polityków, oprócz tego kilku z polskich zesłańców. W ramach prac o zakresie archeologicznym udało się między innymi odsłonić w pełni ruiny miasta wraz z teatrem i oprócz tego resztki całego okręgu kultowego, świątynią zeusa i wieloma innymi budynkami o charakterze sakralnym.

Jowisz

Jak wszystkim dobrze wiadomo rzymski system wyznaniowy czerpał bardzo dużo z greckiego oraz całej kultury tego narodu. Nic więc dziwnego, że także panteon bogów będzie bardzo przybliżonym podobnie jak mitologia. Odpowiednikiem zeusa w Rzymie był Jowisz, także bóg nieba, burzy i deszczu, czyli inaczej mówiąc pogody. Oprócz tego był on także tym, który spłodził bogów, pełnił więc wręcz taką samą rolę jak zeus. W rzeczywistości oprócz tego, że jest on utożsamiany z zeusem jest to jeden z praindoeuropejskich bogów nieboskłonu. Obie z nazw, zarówno grecka jak i łacińska wywodzić będą się od właśnie imienia tego pradawnego boga.